Saopštenja
12. 08. 2011.
Srpski mediji i organizacije na KiM protiv Nacrta zakona o javnom emitovanju
Društvo novinara Kosova i Metohije, kao nosilac inicijative za osnivanje novog nezavisnog TV kanala na srpskom jeziku koji bi signalom pokrio celo Kosovo, zajedno sa TV Mrežom koju čine: TV Puls u Šilovu, TV Mir u Leposaviću, TV Most u Zvečanu, TV Herc u Štrpcu i produkcija New Press u Čaglavici i KOSMA mrežom koju čine: Radio Kontakt Plus u Kosovskoj Mitrovici, KIM radio u Čaglavici, Radio Klokot, Radio Goraždevac i Radio Herc u Štrpcu, smatraju da je Nacrt zakona o javnom emitovanju, koji je ušao u proceduru u Skupštini Kosova, neprihvatljiv za srpsku zajednicu i srpske medije na Kosovu i da je u suprotnosti sa relevantnim međunarodnim i lokalnim propisima.Ukazujemo samo na najvažnije argumente u prilog ovom stavu:
1. Iz teksta Nacrta zakona ne proizilazi da novi kanal pripada srpskoj zajednici i njenim pripadnicima, kako je nedvosmisleno rečeno u Ustavu Kosova (član 59. stav 11) i Ahtisarijevom planu. Novi kanal inkorporisan je, po tom tekstu, u sastav postojećeg javnog servisa Radio televizije Kosovo (RTK), bez ijedne grancije da će odgovarati specifičnim potrebama zajednice i doprineti boljem informisanju Srba na Kosovu,
2. U tekstu Nacrta Zakona ne postoji niti jedna suštinska garancija o nezavisnosti novog kanala (tehnička, upravljačka, programska i finansijska nezavisnost), kako je takođe eksplicitno sadržano u Ustavu. Proširenje postojećeg Borda RTK sa članovima iz srpske i drugih nevećinskih zajednica ne može se smatrati dovoljnim i pouzdanim kontrolnim mehanizmom u cilju ostvarivanja prava zajednice,
3. Pisanje Nacrta zakona proteklo je bez poziva, učešća ili jasnog informisanja kolega iz srpskih medija, a javne rasprave nije ni bilo. Čak ni tekst Nacrta Zakona nije srpskim medijima upućen službenim putem, iako je već ušao u skupštinsku proceduru,
4. Društvo novinara Kosova i Metohije u ranijim javnim raspravama na temu osnivanja novog TV kanala na srpskom jeziku više puta je ponavljalo svoj čvrst stav da novi kanal ne bi trebalo da bude samo javna služba u okviru RTK i za to dalo jasne argumente: RTK nije imala poverenje srpskih gledalaca ni nakon osnivanja, a kršenjem međunarodnih i domaćih propisa prilikom izveštavanja o martovskom nasilju iz 2004. godine RTK je viđena u očima ne samo srpske zajednice na Kosovu kao inspirator i generator krize koja je rezultirala haosom, gubitkom života 19-oro ljudi i uništenjem porodične i crkvene imovine. Sa druge strane, sva istraživanja gledanosti televizija na Kosovu, u različitim periodima, nesumnjivo dokazuju da je procenat srpskih gledalaca koji prate RTK1 izuzetno nizak,
5. Nezavisna TV Mreža i njene članice su poslednjih godina značajno poboljšale svoje rejtinge (uskoro će biti prestavljeni rezultati najnovijeg istraživanja IREX-a iz 2011. godine) i podigle kapacitete, velikim delom i zahvaljujući podršci međunarodnih donatora, a pre svega USAID-a. One, poput lokalnih javnih servisa od poverenja, danas su tehnički i kadrovski osnažene i predstavljaju suštinski vid informisanja srpske zajednice na Kosovu u cilju njihovog opstanka i očuvanja nacionalnog i kulturnog identiteta.
U skladu sa navedenim ocenama, potpisinici ovog dokumenta smatraju sledeće:
- Postojeći Nacrt Zakona o javnom emitovanju, u delu u kojem se govori o novom kanalu na srpskom jeziku, nije ni trebalo upućivati u skupštinsku proceduru, niti ga je moguće amandmanima poboljšati,
- Umesto toga, potpisnici ovog dokumenta smatraju da je neophodno napraviti novu radnu grupu za pisanje novog zakona (ili aneksa postojećeg zakona), uz učešće domaćih, ali i međunarodnih eskperata, koji bi pravno definisali i institucionalizovali rad novog kanala,
- Osnovne preporuke potpisnika ovog dokumenta novoj radnoj grupi za pisanje novog zakonskog teksta o javnom emitovanju (u kojoj je neophodno uključiti i predstavnike postojećih medija na srpskom jeziku) bi bile:
* Novi kanal mora da ima zaseban Upravni odbor u kojem Srbi sa Kosova čine većinu (uz proporcionalno učešće predstavnika kosovskih Albanaca i drugih manjinskih zajednica kao što je predviđeno u sastavu Upravnog odbora RTK),
* Novi kanal mora da ima svog direktora koji je neposredno odgovoran za implementaciju odobrene poslovne strategije od strane Upravnog odbora,
* Novi kanal mora da ima sedište i programsko-tehničke kapacitete (poslovna zgrada, studio, režija programa i dr.) u opštini Gračanica, odakle bi se pripremao, razmenjivao i emitovao program,
* Novi kanal mora da ima sopstveni budžet koji na godišnjem nivou ne može da bude manji od 10% budžeta RTK (bez obzira na to kako se trenutno ili u budućnosti bude finansirao javni servis)
* Neophodno je odvojiti poslovnu od programske funkcije, drugim rečima, novi kanal mora da ima i svog direktora i svog glavnog i odgovornog urednika koji je samostalan u svom radu u kreiranju i upravljanju programom (u skladu sa zakonom, međunarodnom praksom i stukom, kao i odlukama Upravnog odbora)
* Novi kanal ne bi trebalo da se zove RTK2, predlaže se naziv Nova Televizija (NTV)
* U kreiranju programske sheme neopodno je uključiti relevante TV stanice članice TV Mreže i nezavisne TV produkcije na srpskom jeziku, koje su dokazale svoju profesionalnost i porast gledanosti, tako da njihova ponuda čini dominantan deo programa (ne manje od 50% dnevno produciranog programa), što bi se regulisalo pojedinačnim ugovorima o poslovno tehničkoj saradnji, nakon sprovedenog konkursa i na bazi odluka Upravnog odobora. U isto vreme, novi kanal otvoren je za sve kvalitetne i profesionalne programe redakcija na nealbanskim jezicima RTK1, kao i za nove kolege koji bi bili obrazovani, a u skladu sa mogućnostima i zaposleni u studiju u Gračanici i(li) u drugim mestima,
* Saglasni smo da u prvoj fazi emitovanje programa Nove televizije ide preko kablovskih operatera, ali ne odustajemo od svog izričitog zahteva za zemaljskom frekvencijom i spremni smo da sačekamo da se to reši u procesu digitalizacije, istovremeno kada i program RTK. Za nas je pitanje frekvencije pitanje raspodele javnog dobra, uz garancije ravnopravnosti i jednakosti u pristupu njihovom korišćenju,
* Za razliku od RTK 1 koja ima 700 zaposlenih, NTV bi imala daleko manji broj radnika, koliko je neophodno za pripremu, preuzimanje i emitovanje zajedničkog programa i za zajedničke službe (menadžment, pravna služba, finansijska i dr),
* Program Nove televizije bio bi otvoren za saradnju sa postojećim registrovanim TV stanicama i produkcijama na srpskom jeziku, u smislu organizacije i podela obaveza, odnosno učešća u Programskoj shemi. Drugim rečima, upravljanje Programskom shemom diktira organizacioni oblik TV kanala.
* Program Nove televizije je zajednički proizvod svih relevantnih i profesionalnih partnera koji zadovoljavaju uslove propisane zakonom, kodeksom, statutom i ugovorom:
• RTK 1 (redakcije na nealbanskim jezicima),
• Nezavisna TV mreža i
• NTV
• Partneri iz drugih nevećinskih zajednica
• Drugi zainteresovani partneri koji ispunjavaju uslove.
DNKIM, Nezavisna TV mreža i KOSMA mreža, koji zajedno čine 90% srpskih medijskih radnika na Kosovu smatraju da ovaj organizacioni model nije idealan, ali da je bolji od svih drugih ponuđenih i mogućih opcija na Kosovu iz nekoliko razloga:
- gledanost (model garantuje da će program NTV gledati potencijalno daleko veći broj gledalaca iz redova srpske nacionalne zajednice nego kanal kako je zamišljen Nacrtom Zakona o javnom emitovanju),
- nezavisnost (tehnička, upravljačka, programska i finansijska nezavisnost),
- integracija (svi javni kanali na srpskom jeziku na Kosovu čine jednu celinu i dele jedinstven pravni okvir),
- najšire partnerstvo (omogućava zajednički prostor za saradnju svih relevatnih partnera na Kosovu)
- ekonomičnost (model je zasnovan na optimalizaciji postojećih materijalnih i ljudskih resursa, uz minimalna ulaganja i pouzdaniji put do samoodrživosti)
Društvo novinara Kosova i Metohije
predsednik Željko Tvrdišić
TV Mreža
direktor Nenad Milenković
KOSMA mreža
direktor Darko Dimitrijević
Komentari (0)
ostavi komentarNema komentara.